Rusya’da çok sayıda otobüs işletmesi filolarını yenilediğinden, şehir sokaklarında sıkça Allison 2100 Serisi tam otomatik şanzıman donanımlı PAZ 3204 otobüsler görülüyor. Moskova’nın en büyük toplu taşımacılık şirketlerinden birinde gerçekleştirilen testler, Allison donanımlı PAZ otobüslerin daha az bakım gerekliliği ve düşük işletim maliyetleri ile pek çok avantaj sunduğunu ortaya koydu.
1995 yılında 21 numaralı Taksi Filosu İşletmesi’nin bir parçası olarak kurulan Ochakovo Taşımacılık Şirketi, geçen yıl ise işletim testi amacıyla sekiz adet Allison donanımlı tam otomatik otobüsleri filosuna kattı. Ochakovo Başmühendisi Alexander Kudinev, test sürüşleriyle ilgili yaptığı açıklamadaşunları söyledi: “Son 12 aydır Allison tam otomatik şanzıman donanımlı PAZ 3204 otobüsler üstün avantajlarını ortaya koyuyor. Günde ortalama 240 km yol kateden ve yaklaşık 21 km/h hız ile çalışan otobüsler, fabrika testleri sırasında olamayacak zorlu koşullarda performans gösteriyor. Söz konusu otobüsler, sabah saat 05:00’dan gece 23:00’a kadar tam kapasitede, hem sıcak hem de soğuk hava koşullarında sabit ivme/yavaşlama çevrimlerine dayalı olarak ve trafiğin yoğun olduğu şehir güzergahlarında faaliyet gösteriyor.”
Alexander Kudinev, “Tam otomatik şanzımanlar, bakım, debriyaj parçalarının değişimi, onarım ve arıza süreleri gibi parametreler göz önünde bulundurulduğunda %100 daha iyi bir alternatif. Tam otomatik şanzımanların insan hatalarından kaynaklanan arıza ihtimallerini en aza indirgediği gerçeği de unutulmamalıdır. Bu bağlamda sürücü, Allison şanzımana zarar verememekte ve motora aşırı derecede yüklenememektedir” dedi. Kudinev açıklamasında; “Arıza süresindeki her bir saat, maliyet anlamına geliyor. Yedek parçalar mevcut ise manüel bir otobüsün hidrolik tahrik mekanizması ile debriyaj aksamının değiştirilmesi 2-3 saat sürüyor. Tam otomatik şanzımanlarda ise bu tür olası sorunlar söz konusu değil; havalı–hidrolik debriyaj desteği ve mekanik debriyaj bulunmadığından ekstra bir çalışma yapılmasına da gerek kalmıyor. Ayrıca tam otomatik şanzıman donanımlı otobüslerde fren değişimlerinin nadir olarak gerçekleştirildiği sonucuna da ulaştık” diye konuştu.
Allison tam otomatik şanzıman, motor freni bakımından bir diğer fark yaratıcı avantaj sunuyor. Kudinev bu konuyla ilgili olarak; “Egzoz manifoldunu devre dışı bırakan motor freninin kullanılması daha etkili bir frenleme performansına olanak tanıyor. Şanzıman, sıralı bir biçimde vitesi altıdan bire alıyor ve bu uygulama kış aylarında özellikle buzlu yollarda avantaj sağlıyor. Manüel şanzımanlarda, motor freninin bu şekilde kullanılması mümkün olmuyor” dedi.
Tam otomatik şanzıman donanımlı otobüsler, yolcular için üstün güvenlik ve konfor sunuyor. Sürücü, debriyaja basma ve sürekli vites değiştirme gerekliliği olmaksızın tamamen yola odaklanabiliyor. Ayrıca çok daha az sarsıntı yaşanıyor ve frenleme daha yumuşak bir biçimde yapılabiliyor. Ancak manüel bir otobüsü kullanan sürücünün, vardiyası boyunca çok yorucu bir şekilde defalarca debriyaja basarak vites değiştirmesi gerekiyor.
Ochakovo’nun Genel Müdürü Alexey Pronkin açıklamasında, “Sürücüler, Allison şanzımanlar ile donatılan otobüsleri tercih ediyor. Otomatik şanzımanlı bir otobüs satın alındığında, manüel otobüsleri kullanan sürücüler yeni otobüslere geçmek için can atıyor. Özellikle ayakta giden yolcular bu konforun tadını çıkarıyor” dedi.
Allison donanımlı PAZ 3204 otobüslerin üstün performansını kanıtlayan bir diğer faktör ise St. Petersburg Ulaşım Şirketi (PTK) tarafından 40’dan fazla güzergahın kullanılıyor olması. 2005 yılında kurulan ve kuzeybatı Rusya’nın en büyük yolcu taşıma şirketlerinden biri olan PTK 35 farklı şehirde, beş şehir içi güzergahta ve bir uluslararası yolda faaliyet gösteriyor.
PTK, geçmiş olumlu deneyimleri nedeniyle yine Allison donanımlı PAZ 3204 otobüslerin alımını gerçekleştirdi. Alım yapılmadan önce performans ve işletim maliyeti gibi parametrelerin değerlendirilebilmesi amacıyla otobüsler, trafiğin genellikle yoğun ve sıkışık olduğu 15.3 km uzunluğundaki hatta test edildi. Her otobüs ortalama olarak vardiya başına 16 sefer gerçekleştirdi ve yolcu indirmek amacıyla 42’den fazla dur-kalk yaptı.
PTK Başmühendis’i Maxim Radziyevsky açıklamasında şöyle dedi: “300 otobüslük PAZ filosu ile manüel şanzımanlı PAZ 3204 otobüslerinin işletimi konusunda tecrübemiz var. Toplamda 2.5 yıldan fazla çalışma süresinde yaklaşık 55.634.000 km yol alınırken, otobüs başına ortalama 249.820 km düşmektedir. Manüel otobüslerde, şanzıman yağının her 200.000 km’de bir değiştirilmesi ve çeşitli onarımların yapılması gerektirmektedir. En sık karşılaştıkları sorun ise tahrik mekanizmasında, debriyaj ana silindirinde ve hidrolik destek aksamında gözlemlenen arızalardır. Debriyaj değişimi ise 2.5 saat sürmektedir.”
Allison 2100 Serisi şanzımanlar ile donatılan PAZ 3204 otobüslerinin test edilmesi sırasında şanzıman onarımlarına nedeniyle herhangi bir maliyet söz konusu olmadı. Test süresi boyunca (120.000 km) otomatik otobüslere yönelik bakım maliyetleri, yalnızca iki filtre ve tek seferlik yağ değişimini içeren düzenli bakımlar yapıldı. Manüel şanzımana ilişkin bakım maliyeti, Allison tam otomatik şanzımana kıyasla 4.6 kat daha yüksek olmaktadır. (manüel şanzımanlar için kilometre başına 0.28 ruble / 0.015 TL; Allison şanzımanlar için yalnızca 0.06 ruble / 0.003 TL).
Radziyevsky, PTK’nın test sürüşleri sonrasında elde edilen verilerden gayet memnun olduğunu belirterek, “Gelecekte de filomuz için yalnızca Allison tam otomatik şanzımanlar ile donatılmış PAZ otobüslerin alımını yapmayı planlıyoruz” dedi.
