Bilim firması DuPont, 56 yıldır yayınlanan DuPont Global Otomotiv Renk Popülaritesi Raporu ile otomotivdeki renk trendlerini açıklamaya devam ediyor. DuPont renk tasarım ekibi, son zamanlarda renk eğilimlerini etkileyebilecek nedenler hakkında fikirlerini almak için iki önemli uzmana danıştı. DuPont Renk Tasarım Ekibi küresel kriz nedeniyle ortaya çıkan belirsizliklerden dolayı, renk eğilimlerini etkileyebilecek psikolojik ve antropolojik faktörler hakkında görüşmek üzere, Doç. Dr. Peter Weil ve Psikolog Dr. Kayta Gajdos ile bir araya geldi.
Renk seçimlerinde kültür ve toplumun etkisi
Renk tercihi üzerinde kültürel ve toplumsal etkileri daha iyi kavramak için DuPont, Delaware Üniversitesi’nde kültürel antropoloji uzmanı Doç. Dr. Peter Weil ile temasa geçti. Çeşitli coğrafyalarda, özellikle Afrika’da, uzun yıllar kültürler arası sanat çalışmaları yapan Weil, kültürel antropolojide yaşayan halkları, inançlarını, uygulamalarını, değerlerini, fikirlerini, teknolojilerini, ekonomilerini incelediğini ve bu etkenlerin renk seçiminde büyük rol oynadığının altını çiziyor. Weil’in açıklamasına göre, çoğu sanayileşmemiş toplumlarda insanlar yalnızca kırmızı, mavi, siyah ve beyaz olmak üzere dört temel renk aralığını öğrenmişler. Oysa, sanayi toplumlarında küreselleşme, pazarlama ve diğer faktörler nedeniyle, çok geniş renk alternatiflerinin olduğu biliniyor.
Örneğin gümüş, 2000 – 2006 yılları arasında DuPont Global Otomotiv Renk Popülaritesi Raporlarında en üst sırayı almıştı. En popüler renk olarak beyaza geçiş, Weil’in ve çoğu ekonomistin günümüzdeki ekonomik durgunluğun başlangıcına dair tahminleri ile aynı zamana rastlıyor.
Belirli renkler belli toplum veya kültürler ile ilişkilendiriliyor mu?
Weil, geleneksel renk paletlerinin genellikle ilk toplumların kolaylıkla elde ettiği saç boyalarının sonucu olduğunu söylüyor. Bununla birlikte, insanlar seyahat ettikçe ve dünyayı tanıdıkça küreselleşme seçimlerini etkiliyor. Weil’e göre insanlar hoşlarına giden yeni renklerle tanıştırıldığında, geleneği bir kenara bırakabiliyorlar.
Renk Psikolojisi
Renklerin ardında yatan psikoloji hakkında bilgi için DuPont, psikoterapide renkleri kullanan Pensilvanyalı Psikolog Dr. Kayta Gajdos’a danıştı. Pensilvanya ve Delaware Psikoloji Derneklerinin üyesi Gajdos; “Renk seçimi ruh haline işaret ederken, belirli renkler belli duyguları uyandırabilir. Renkler heyecan verici ve sakinleştirici olabilir” diyor. Gajdos, insanların zaman içinde belirli kişiliğe bağlı renk tercihleri geliştirirken seçimlerinin ruh hallerine ve olaylara göre değişebildiğini söylüyor. İnsanlar yaşamlarının özellikle kötü önemlerinde, kendilerini daha iyi hissettirecek renk seçeneklerine ihtiyaç duyuyor.
Gajdos yaşın, muhtemelen renk tercihi üzerinde kişilikten daha az etkili olduğu görüşünde. Bununla birlikte, cinsiyetin bir etki olmasının şart olmadığını düşünüyor ve cinsiyete göre genelleme yapılamayacağını belirtiyor.
‘Bir bireyin renk tercihi, sol veya sağ beyin hakimiyeti ile de ilişkilendirilebilir.’ Gajdos, sol beyin merkezli insanların mantıklı, analitik ve aldıkları kararlarda objektif olmaya yatkın olduklarını belirtiyor. Sol beyin eğilimlerine sahip bir insan, estetikten daha çok pratik hususların etkisi altında kalabiliyor. Örneğin sol beyin hakimiyetindeki bir insan, kir göstermeyecek ve karanlıkta daha görünür renklere yönelebiliyor.Sağ beyinle düşünenler ise; görüşlerinde daha sezgisel ve gelişigüzel davranabiliyor. Gajdos. bu tarz kişilerin parçalardan çok, bütünü görmeye daha meyilli olduklarını ve mantık yerine öznel faktörlerden daha fazla etkilendiklerini söylüyor. Sağ beyin hakimiyetindeki kişiler, renk seçimlerinde daha spontan olabiliyor.
Renkler Gerçekte Ne İfade Ediyor?
• Kırmızı veya açık menekşe – tutku
• Koyu kırmızı – güvenlik
• Mavi – iletişim
• Mavi-yeşil – bütünlük
• Çivit mavisi – anlayış
• Sarı-yeşil – güçlü/iddialı
• Turuncu – güven/öz saygı
