İstanbul'da düzenlenen Eurasia Rail Fuarı'na Türk şirketi Hisarlar sürpriz bir ürünle katıldı. 2011 yılı sonunda pazara sunulmaya başlanan ve özel amaçlı araç ihtiyacını yerli mühendislikle karşılayan Hisarlar firmasının üretimi Turkar Dağ Keçisi, ilk versiyonlarını karla mücadele, tamirat, ambulans gibi birçok özel amaçlı alanda araç ihtiyacına cevap vermeye yönelik olarak piyasaya sunmuş ve özellikle kamu hizmetleri için belediyeler ve çeşitli kuruluşlar tarafından kullanıma alınmıştı. Turkar'ın yeni versiyonu ise demiryolu bakım onarım yapım ve vagon manevralarında kullanılmak üzere fuardaki yerini aldı. Geliştirilen Emera isimli araç hakkında firma tarafından şu bilgiler verildi:
“Türk mühendisler tarafından geliştirilen, Türkiye'nin ilk yerli 4×4’ü Turkar'ın yeni üst yapılı aracı ‘Demiryolu Hat Bakım Onarım Aracı’ Emera” tanıtıldı. Hisarlar Grup tarafından üretilen Turkar Emera 4×4, gelişmiş özellikleri ile demiryolu hatlarında meydana gelen her türlü arızanın hızla giderilmesini ve bakım ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlarken, gereken durumlar da vagon çekici olarak da kullanılabiliyor. Araç, ön ve arkasında bulunan, takılıp sökülebilen aparatlar sayesinde, raylar üzerinde de güvenli bir şekilde ilerleyebiliyor.
Turkar Emera 4×4’ün tüm ayrıntıları ile tanıtıldığı demiryolu, hafif raylı sistemler, altyapı ve lojistik fuarı Eurasia Rail 2013’de bir konuşma yapan Hisarlar Grup Yönetim Kurulu Başkanı Fazlı Türker, şunları söyledi:
“Türkiye’nin ilk yerli çok fonksiyonlu arazi aracı olan Turkar 4×4’ü ‘engel tanımayan Anadolu Dağ Keçisi’ olarak tanımlıyoruz. Turkar 4×4’ün şasisi üzerinde geliştirilen Emera 4×4 de, diğer modellerimiz gibi, her tür çetin arazi ve iklim koşullarında hizmet vermek üzere tasarlandı. Emera 4×4 ile demiryolu onarım ekipleri, arıza ya da bakım ihtiyacı nasıl bir coğrafyada meydana gelirse gelsin, bölgeye güvenli bir şekilde ulaşabilirler. Özel aparatları sayesinde, çetin arazi koşullarında olduğu gibi, demiryolunda da atak ve güvenli bir sürüş olanağı sunan aracımızın, saatte 30-40 kilometre hızla geri gitme özelliği de bulunuyor. Vagonların fren sistemi için kullanılan özel hava sistemi ise gerek önden gerekse arkadan vagon çekmede büyük kolaylık sağlıyor. Ray üzerinde gidebilen 4×4 araç ihtiyaçlarını yurt dışından karşılayan kamu ve özel sektör kuruluşları, artık yerli bir ürünü de güvenilir bir iş ortağı olarak kullanabilecekler.”
Teknik detaylar
Anadolu dağ keçisi Turkar'ın geliştirdiği bu özel araç Türkiye'deki otomotiv endüstrisinin ve özel amaçlı araç üreticilerinin geldiği seviyeyi ortaya koydu. Firma özellikle yük taşımacılığının demiryolunda daha fazla gündeme geldiği bu zamanlarda bir yerli demiryolu tedarikçisi ve araç üreticisi olarak fuarda kendini gösterdi.
Diğer taraftan da bu ekipmanın 5.600 kilogram yüklü ağırlığa sahip versiyonuyla karayolunda ikmal faaliyetleri ve taşıma işlemleri yapılabiliyor. Böylece vincin trafikte taşımasına veya ruhsatname açısından hiçbir sorun olmadan ekipmanların taşınması ve artı yük taşınmasına imkan sağlanmış oluyor. Ayrıca arkaya eklenen çeki demiri ile vagon bağlanabiliyor. Fuar versiyonunda ise bu aracın üstüne Palfinger marka bir vinç bulunuyor. Vinç rayların tamirinde, ağır rayların kaldırılması ve yerine yenilerinin konmasında kullanılıyor. Çelik travers, direk dikimi, rayların taşınmasında, elektrik hatlarının tamirinde bu vinçler kullanılıyor.
Bu ihtiyaçları yakından bilen ve Eskişehir'de Türkiye’nin demiryolu endüstrisinin kalbinde üretim yapan Hisarlar da bu süreci izleyerek geliştirdiği bu araç ile karayolu ve bozuk zeminlerle birlikte demiryolları rayları üstünde de hareket ettirmiş oluyor.
Demiryolunda nasıl gidiyor ?
Aracın önüne ve arkasına yerleştirilen ve demir tekerlekleri taşıyan dingillere aracın ağırlığının bir bölümü aktarılıyor. Bu aktarım gene elektrikle tahrik edilen ve ekipman mühendisliğinin yeni bir özelliği olarak nitelenebilecek yerli yapım bir ürün. Yerli bir mühendislik ve ürün çözümüyle raylar ile demir tekerlekler temas ettiriliyor. Aracın 4×4 veya 4×2 olan tahrik sisteminden güç alınarak rayların üstünde istenilen noktaya kadar hareket ediliyor. Aracın seviye kontrolü ve aracın çekiş sisteminin alacağı güç ve yük sürücü kabininde bulunan saatlerden görülebiliyor ve ayarlanabiliyor.
Bu araç sadece tamir maksadı ile değil bazen istasyon dahilinde veya raylar üzerinde bulunan vagonların hareket ettirilmesini sağlayacak özel bir donanıma sahip. Bu donanımda aracın şanzımanından bir PTO ile alınan hidrolik güç hava kompresörünü çalıştırıyor. Bu kompresörde biriken hava vagonlara transfer için , aracımızın ön ve arkasında bulunan bağlantılar sayesinde ön ve arkaya doğru transfer ediliyor. Böylece demiryolu vagonlarının fren sistemi emniyet sistemi olarak kilitli ve kontrol altında oluyor. Böylece demiryolu aracı olarak görevini gerçekleştiriyor.
Ayrıca ray kılavuz sisteminde zor ve ağır mekanik parçalar yerine hidrolik ekipmanların kullanılması da çağdaş teknolojinin çok yakından takip edildiğini ve Türk mühendisliğinin mekanik ve hidrolik konusunda gelmiş olduğu noktayı göstermiş oluyor.
