S.S. Tüm Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifleri Merkez Birliği, yakıt fiyatlarındaki artışlardan zarar gördüklerini ve bu durumun yol açtığı olumsuz etkilerin azaltılmasına yönelik harekete geçtiklerini, düzenledikleri bir basın toplantısıyla duyurdular.
Toplantıda yer alan isimler arasında; Kooperatif Merkez Birliği Başkanı Cemil Ok, Başkan Yardımcısı İhsan Temel, S.S. Yeşil Bursa Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifleri Birliği Başkanı Mehmet Emin Turan, Başkan Yardımcısı Yılmaz Bilim, S.S. 62 No’lu Yenişehir Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi Başkanı Levent Ertoğral, S.S. 192 No’ lu Der. San. Motorlu Taşıyıcılar Kooperatif Başkanı Kıyasettin Argüç, S.S. 40 No’lu Küçükbakkalköy Gümrük Antrepoları ve Civarı Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi Başkanı M. Sait Kıyançiçek ile S.S. 257 No’lu Tüm İstanbul Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi Başkanı Tahsin Çatuk bulundu.
KDV ÖTV teşviğiyle haksız rekabet
Son yıllarda taşımacılık sektöründe yaşanan gelişmelerin bir özetini anlatan Başkan Cemil Ok, karayolu taşımacılığında ortaya çıkan olumlu ve olumsuz koşulları değerlendirdi. Taşıma kooperatiflerinin, hükümetten teşvik ve destek almamasına rağmen kendilerini sürekli yenilediklerini ve geliştirdiklerini; fakat mazot fiyatlarında ortaya çıkan artış ve taşıma sektörü içinde yer alan bazı kesimlere uygulanan teşvik sisteminin yarattığı haksız rekabetin, kooperatiflerin gelişmesine engel teşkil ettiğini söyledi.
Ok sözlerine şöyle devam etti: “Taşımacılık sektöründe, devlet eliyle verilen ucuz mazotun bazı kesimlerce kullanılması haksız rekabete yol açıyor. Bu durum taşımacıların kendi aralarında rekabet yapma şansını engelliyor. Durum karşısında taşımacılarımız her geçen gün biraz daha dayanma gücünü kaybediyor. Ülkemizde 800 bin ticari araçtan bahsediliyor; aileler ile 2,5 milyon insanı ilgilendiren böylesine önemli bir konuyu ise biz yıllardır dile getiriyoruz.
Sorunumuza hükümet yetkililerinin duyarsız kalmasını üzüntü ile karşılamaktayız. S.S. Tüm Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifleri Merkez Birliği olarak, ülkemizde faaliyet gösteren 4.000 taşıma kooperatifi ve bu kooperatiflerin 170 bin esnafının yanında ülkemizdeki tüm taşımacıların sorunlarını dile getirmek, ilgililere iletmek ve çözülmesini sağlamak, görev ve sorumluluğunu yerine getirmek üzere çalışmalarımızı sürdürmeye devam edeceğiz.
Son yıllarda Ülkemizde yurt içi ticari taşımacıları son on yılın en sıkıntılı dönemlerini yaşıyor. Yük ve yolcu taşımacıları, en büyük maliyet girdisi olan akaryakıt fiyatlarının son yıllarda hızlı artışı karşısında taşıma ücretlerini artıramadıkları için sürekli geriliyorlar. Taşımacılarımız ucuz mazot ve 10 numara yağ kullanmaya zorlanıyor. Mazot yerine kullanılan bu yakıtlar motor arızalarına, çevre kirliliğine, trafik güvenliğinin azalmasına, ülke ekonomisinde ciddi kayıplara neden oluyor.”
Bakanlıkla görüşülecek
Başkan Cemil Ok çözüme yönelik çalışmalarını ise şöyle açıkladı “ Önümüzdeki dönemde, tekrar Ulaştırma Bakanlığı’nı ziyaret edip yetkililerle görüşeceğiz. Mesleki yasalardan dolayı muzdarip olduğumuz konular var. Ülkemizin menfaatleri ve sosyal huzurunun önemi bilinciyle hareket ederek, demokratik haklarımızı da sonuna kadar kullanmak azim ve kararlılığı içindeyiz. Bundan sonraki adımlarımız Ankara’ya giderek CHP, MHP başkanları ile konuşmak olacak. Deniz taşımacılığına sağlanan ÖTV'siz ve KDV’siz akaryakıt uygulamasının kamyoncu esnafı için de uygulanmasını hükümetten talep edeceğiz”
Temel: “Taşımacının yaşama şansı kalmadı”
Merkez Birliği Başkan Vekili İhsan Temel de toplantının sonunda yaptığı konuşmada kamyoncu esnafının mağduriyetini gözler önüne sererek, akaryakıt zamlarının esnafı bitirme noktasına geldiğini ifade etti. Temel: “Örgütlü yapımızı kullanarak, erkleri harekete geçirebiliriz. Mazotun seyri çok önemli. Kamyoncu esnafının yaşama şansı kalmamıştır. Bu ağır baskıyı görmezden gelemiyoruz. Esnaf suskunluğunu her an bozabilir, temaslarımızdan bir çözüm sağlayamazsak bu kez kamyonlarımızla Ankara yollarına tekrar düşeriz” şeklinde konuştu.
Merkez Birliği'nin amaçları
1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu, kooperatiflerin aşağıdan yukarı örgütlenmesini ortak, kooperatif, birlik, merkez birliği ve milli kooperatifler şeklinde belirlemiştir. Bu yasa çerçevesinde kurulan 4000 taşıma kooperatifi mevcut olup 497 adedi yük taşımasında faaliyet gösteren kooperatiflerdir. Bu kooperatiflere bağlı 70 bin yük taşıyıcı (kamyoncu) esnaf bulunmaktadır. Ülkemizde 22 adet bölge birliği ve bir adet merkez birliği, bir adet milli kooperatifler birliği bulunmaktadır.
1-Yıllardır özellikle yük taşımasında önemli bir işlevi gerçekleştirerek taşımayı yapan kooperatiflerin Karayolu Taşıma yönetmeliğinde yapılacak iyileştirme ile taşıma sektörü içinde kalmasını sağlamaktır.
2-1163 sayılı yasa ve kooperatif ana sözleşmelerinde yapılacak değişikliklerle, kooperatiflerin kendi dışında taşıma yapan kuruluşlarla rekabet edebilecek kurumlar haline gelmelerini sağlamak.
3-Kooperatifler arası bütünleşmeyi kurarak yardımlaşma ve dayanışmanın kurumsal hale gelmesini sağlamaktır.
Yük taşımasında genel durum ve kooperatifler hakkında
Ülkemiz taşımacığında karayolu ağırlıklı bir taşıma görülmektedir. Yolcu taşımasının yüzde 96’sı ve yük taşımasının yüzde 90’ı karayolu ile yapılmaktadır.
Araç sayısı kamyon, tır, tanker ve çekici sayısı 750 binin üzerinde olduğu belirtilmesine rağmen kesin rakam konusunda net bilgi bulunmamaktadır.
– Kamyon ağırlıklı olan taşıma filosunun yüzde 35’i yirmi yaşın üzerinde olup kısa sürede kendini yenileme imkanı bulunmamaktadır.
– Ülkemiz taşıma sektöründe sektöre girişi kontrol eden hiçbir mekanizmanın bulunmayışı sektörde ihtiyaç fazlası araçların oluşması sonucu atıl kapasite meydana gelmiş ve yolcuda yüzde 50 ve yükte yüzde 45 atıl kapasite oluşmuştur.
– Taşıma sektöründe şirketler, kooperatifler ve bireysel taşımacılar şeklinde taşıma yapılmaktadır. Bireysel taşımacılar toplam taşıma içinde yüzde 76 oranında yer almaktadır.
– Taşıma ücretleri pazarlık usulü ile yapılmakta olup taşıma ücretlerinin alt sınırlarını belirleyen fiyat tarifeleri 1986’dan bu yana ilk defa 2006’nın ikinci yarısında yayınlanabilmiştir. Uygulamada kontroller yapılmadığı için uyulması konusunda herhangi bir gelişme görülmemektedir.
-Aşırı yükleme de ağırlık kontrollerinin takibi her ne kadar da yasal düzenleme ile Ulaştırma Bakanlığı bünyesine verildiyse de henüz denetlemeler gereği gibi yapılmamaktadır. Aşırı yükleme devam etmektedir.
Dünyada olduğu gibi yurdumuzda da karayolu taşımacılığı payının düşürülmesi ve taşımanın diğer modlar arasında dağıtılma çalışmaları yapılmaktadır. Ancak bu çalışmalar büyük yatırımları gerektirmekte olup hayata geçirilmesi zaman alabilecektir. Dolayısıyla uzun süre karayolunun ağırlığı devam edecektir.
Günümüzde taşımacılık, taşımacılığın istemler arasında organize edildiği ve ulusal kurumların uluslararası kurumlarla işbirliği yaptığı bölgesel ve bölgeler arası hatta uluslar arası organizasyonların yapıldığı bir sektör olarak karşımızda durmaktadır.
