Petrol Sanayi Derneği (PETDER), 21 Temmuz 2009'da düzenlediği bir basın toplantısıyla akaryakıt fiyatlarına tavan sınır getirilmesini eleştirdi ve bir tüzel kişilik olarak derneğin danıştayda dava açmaya hazırlandığını açıkladı. PETDER Yönetim Kurulu Başkanı Muammer Ekim ve Genel Sekreteri Erol Metin'in konuşmacı olarak yer aldığı toplantıda şu açıklamalar yapıldı:
“EPDK tavan fiyat kararı serbest piyasa işleyişine ve yasaya yugun olmayan bir müdahaledir. Karar iç ve dış piyasalarda son 5 yılda petrol sektörü üzerinden oluşturulan serbest piyasa yaklaşımına olan güveni temelden sarsmıştır. Bu karar Petrol Piyasası Kanununun özünü oluşturan serbest piyasa kurallarına ve Avrupa Birliği'nin temel ilkesi olan “serbest pazar” ilkesine temelden aykırıdır.
Petrol Piyasası Kanunu uyarınca 1 Ocak 2005 tarihinde uygulanmaya başlayan serbest piyasa sistemi, başta petrol sektörü olmak üzere tüm enerji piyasalarına çok önemli kazanımlar getirmiştir. Bu kazanımların başında özelikle yerli ve yabancı yatırımcılar için oluşturulmaya çalışılan “serbest piyasa” yaklaşımında sağlanan güven gelmektedir. Liberalleşme sürecine inanarak ve güvenerek petrol piyasasına çok büyük ölçekli yatırımlar yapılmış ve bu girişimlerden istihdam, kalite, rekabet ve hizmet olarak Türkiye önemli kazanımlar elde etti.
Serbest piyasa uygulaması ile birlikte 5 yıllık süreç içeriisnde sektörde 10 milyar TL'nin üzerinde doğrudan yatırım hareketi gerçekleşti. Bununla birlikte yine serbest piyasanın oluşturduğu olumlu gelişmelerin de bir sonucu olarak resmi ve kayıtlı akaryakıt tüketimi arttı ve dolaylı vergi gelirlerinde son 5 yılda net 33 Milyar TL artış gerçekleşti. Bu süreçte Türkiye'de akaryakıt sektöründe tüketiciye sunulan hizmet ve ürünlerde kalite gelişmiş, Avrupa ülkeleri düzeyine ulaştı.
EPDK'nın yasa ile uyumlu olmayan bu açık müdahalesinin ülkemizin ve sektörümüzün gelmiş olduğu bu önemli aşamaya çok olumsuz bir etki yapması kaçınılmazdır. Yatırımcının ilgi ve güveni bu karar ile sadece petrol piyasasında değil, diğer enerji piyasalarında da sarsılmıştır.
Vergi ve faiz oranları yüksek
Avrupa ülkeleriyle aramızda önemli farklılıklar bulunmaktadır. Bu farklılıkların başında Avrupa dağıtım sektörünün ikmal kaynakları açısından içinde bulunduğu çeşitlilik, ithalat kolaylığı, yöre rafinerilerden vergisini peşin ödemeden rekabetçi ürün tedarik imkanları ile düşük ve maliyeti az sermayeye ihtiyaç duyması gelmektedir.
Özellikle dağıtım sisteminde Avrupa ülkelerindeki maliyete uygun olan unsurlar ile Türkiye'deki unsurlar farklıdır. Bu farklılıkların başında Türkiye'de vergilerin ve faizlerin yüksekliği ile verginin rafineriye peşin olarak ödenmesi sonucu karşılanmak zorunda kalınan finansman yükü gelmektedir. 20 günlük zorunlu ulusal stok, 10-15 günlük dağıtıcı ve bayinin işletme stokları, piyasaya sunulan vadeler ve kredi kartlı satışlar 60-70 güne varan ürün + vergi finansman yükünü dağıtım sisteminin üzerine yıkmaktadır.
Son yapılan ÖTV düzenlemesi ile Türkiye benzinde dünyanın en yüksek vergi uygulayan ülkesi durumuna gelmiştir. Bu kapsamda düşük kükürtlü motorin ÖTV'sinin yüksek kükürtlü motorin ÖTV'sinden daha fazla olması çevre etkileri açısından, PETDER olarak yaptığımız önerilerin dikkate alınmadığını ve uygulamanın AB yaklaşımı ile de uyumlu olmadığını göstermektedir. ÖTV artışları, petrol ürünleri ile doğal gaz arasındaki farkı daha da büyütmüştür. Bu durum petrol ürünleri piyasasında küçülmeye ve maalesef kaçakçılığın artmasına sebep olacaktır”
