OSD Türkiye'de toplam ve otomobil pazarında aylık olarak gerilemenin Haziran 2008'den beri devam ettiğini açıkladı. OSD'nin verilerine göre, Eylül 2008'de toplam pazar yüzde 6,5 otomobil pazarı da yüzde 2,2 oranında azaldı. 9 aylık dönemde üretimin arttığı görülse de, Ağustos ayında başlayan düşüş devam ediyor. Eylül ayında toplam araç üretimin yüzde 0,8 otomobil üretiminin de yüzde 1,3 oranında azaldığı görülüyor.
Eylül ayında, ihracatın toplamda yüzde 16,8 otomobilde 21,7 oranında arttığı görülse de; üretimimizin yüzde 80 dolayında ihraç edilmesi nedeni ile iç pazardaki talep azalmasına ek olarak bu daralmanın da yılın son çeyreğinde üretimi olumsuz etkilemesi bekleniyor. OSD yetkilileri, Ağustos ayında ihracat adetlerindeki düşüşün tatil döneminde firmaların üretime ara vermeleri ve Avrupa pazarında görülen benzer durumdan kaynaklandığını belirtiyorlar. Türk sanayisinin en büyük ihraç pazarı olan AB’nde pazarın aylık olarak yüzde 15 gibi büyük oranda daraldığını ve bunun ürk otomotiv sektöründe de olumsuz etkilere yol açtığını söylüyorlar. OSD'nin Türkiye'nin yakın pazarlarında gerçekleşen gelişmelerin neler olduğu ve bu durumdan Türkiye'nin nasıl etkilendiği üzerine yapığı açıklamaları ise şunlar oluşturuyor:
OSD'nin verdiği bilgilere göre; 2007 ve 2008 yılları Haziran-Eylül döneminde, Türkiye, AB (27) ve EFTA ülkelerinde hafif ticari araç pazarlarındaki trend oldukça benzerlik gösteriyor. Hafif ticari araç pazarı hem Türkiye ‘de hem de Avrupa’da, Haziran ayı itibariyle düşme eğilimine girdi. Bu pazarlarda Ağustos ayında keskin düşüşler yaşandı ve Eylül ayında düşüş oranı ortalama yüzde 10 düzeyinde gerçekleşti. Eylül ayında AB(27 ülke) ve EFTA Ülkelerinde pazar 168 bin adet iken, Türkiye’de 16.8 bin adet oldu.
AB (27 Ülke) ve EFTA Ülkelerinde Eylül ayı hafif ticari araç pazar verileri incelendiğinde, en fazla düşüş yüzde 59,9 ile Letonya’da gerçekleşirken, Letonya’yı, yüzde 53,8 ile İzlanda, yüzde 53,1 ile İrlanda, yüzde 45,7 ile İspanya, yüzde 47 ile Litvanya, yüzde 30,6 ile Danimarka, yüzde 23,3 ile İngiltere, yüzde 18 ile İtalya, yüzde 13,4 ile İsveç ve yüzde 9,8 ile Finlandiya izledi. OSD yetkilileri, Bu keskin düşüşlere rağmen toplam daralmanın yüzde 10 lar düzeyinde gerçekleşmesinin, Bulgaristan ve Romanya pazarlarındaki önemli artıştan kaynaklandığı yorumunda bulunuyorlar.
2008 yılı Haziran ayında, 2007 yılı aynı ayına göre yüzde 8,6 daralan AB (27) ve EFTA ülkeleri ticari araç pazarı, temmuz ayında da gerilemeye devam etti. Bu pazar, 2008 yılı Ağustos ayında, 2007 yılı Ağustos ayına göre yüzde 21 gibi önemli bir oranda azalma gösterdi. Eylül ayında ise yüzde 9 düzeyinde azalarak 212 bin adet düzeyinde gerçekleşti. Bu ayda, en fazla düşüş sırasıyla yüzde 56,8 ile Litvanya’da, yüzde 55,5 ile İrlanda’da, yüzde 48,1 ile Letonya’da, yüzde 45,3 ile İspanya’da, yüzde 27,9 ile Danimarka’da yüzde 18,6 ile Norveç’te, yüzde 17 ile İtalya’da, yüzde 8,7 ile İsveç’te ve yüzde 5,5 ile Avusturya’da gerçekleşti. Bulgaristan’daki yüzde 45,3’lük artış ise dikkat çekti.
Haziran ayında yüzde 4 ile daralmaya başlayan Türkiye ticari araç pazarı, Ağustos ayında yüzde 20,3 gibi önemli bir oranda düşerken, Eylül ayında yüzde 11,8 oranında daraldı ve 19.7 bin adete geriledi. Avrupa ülkelerinde olduğu gibi, Türkiye ticari araç pazarında da, otomobil pazarına kıyasla daha keskin düşüşlerin gerçekleştiği görüldü. Bu durum, özelikle ticari araçların yatırım aracı olarak değerlendirilmesi ve ekonomik daralma nedeni ile yolcu ve yük taşmacılığındaki talep düşüşünden kaynaklandığı belirtiliyor.
2007-2008 Haziran-Eylül döneminde Türkiye ağır ticari araç pazarı, AB (27 Ülke) ve EFTA Ülkeleri ağır ticari araç pazarı ile kıyaslandığında, özellikle Eylül ayında Türkiye pazarında yaşanan daralmanın daha önemli boyutta olduğu görülüyor.
Eylül ayında AB (27 Ülke) ve EFTA Ülkeleri ağır ticari araçlar pazarı yüzde 6,4 oranında azalırken; Türkiye ağır ticari araçlar pazarında düşüş oranı yüzde 17,2 gerçekleşti. Bu ayda AB (27 Ülke) ve EFTA Ülkelerinde pazar 44 bin adet iken, Türkiye’de pazar 2.9 bin adet oldu.
AB(27) ve EFTA Ülkelerinde ağır ticari araç satışlarında en önemli düşüş yüzde 63,6 ile İrlanda’da gerçekleşti.Daha
sonra sırasıyla yüzde 61,4 ile Litvanya, yüzde 55,7 ile Romanya, yüzde 53,6 ile Estonya, yüzde 43,4 ile İspanya, yüzde 38,6 ile Letonya, yüzde 26,2 ile Avusturya, yüzde 24,1 ile Slovakya, yüzde 18,9 ile Finlandiya, yüzde 16,6 ile Danimarka, yüzde 10 ile İtalya ve yüzde 5,2 ile Slovenya'da düşüşler oldu.
OSD yetkilileri, özellikle son aylarda ABD’de yaşanan finansal krizin de etkisi ile bu olumsuz durumun, önümüzdeki aylarda Avrupa geneline yayılacağı ve pazardaki daralmanın devam edeceğini tahmin ettiklerini belirtiyorlar.
