İstanbul COMVEX Ticari Araçlar ve Yan Sanayi Fuarı, 3 Aralık 2009'da açıldı. Sektör temsilcilerinin ve basın mensuplarının ilgi gösterdiği açılış töreninde; fuarı destekleyen sektörel derneklerin başkanları ve TÜYAP İcra Kurulu Başkanı Serdar Yalçın konuşmacı olarak yer aldı. Açılışın ardından katılımcı firmalar standlarında gün boyu çeşitli etkinlikler düzenlediler, yeniliklerini kamuoyuna duyurdular. Katılımcı firmalar 6 Aralık 2009'a kadar ürün ve hizmetleri hakkında fuar ziyaretçilerini bilgilendirmeye devam edecekler.
BAŞKANLAR NE DEDİ?
Ticari araç pazarını canlandırmak için teşvikler yetersiz
Ticari Araç İthalatçıları Derneği'nin (TAİD) Yönetim Kurulu Başkanı Bahadır Özbayır: “Ticari araçların bir ekonominin temel unsurlarından biri olduğunu hepimiz biliyoruz. Ticari araçların bizatihi üretimi ve satışı istihdam ve yaratılan katma değer anlamında ekonomiye canlılık getirirken, sürekli olarak ekonominin nabzını da tutuyor. Ticari araç üretimi ve satışındaki artış veya azalış birebir olarak yük ve yolcu trafiğindeki artış ve azalışı da ifade ediyor. Bu açıdan 2009 yılını değerlendirdiğimizde özellikle ağır ticari araç pazarıda çok önemli bir daralma yaşandığını görüyoruz. Kasım sonu itibariyle istatistikler 6 ton ve üzeri kamyon pazarının bir önceki yılın aynı dönemine nazaran %46 oranında daraldığını gösteriyor. Bu daralmada lokomotif segmentler arasında bulunan çekici segmenti %49 , şantiye kamyonları segmenti %51 ve dağıtıma yönelik hafif kamyon segmenti ise %42 daralma ile başı çekmektedir.
Bu daralmanın üreticiler , yan sanayi ve bayi satış ve servis teşkilatı için ne anlama geldiği çok açıktır. Yılın ilk yarısında bir çok ticari araç üreticisi firmamızın fabrikaları uzun süre kapalı kalmış veya çok düşük kapasitelerle çalışmak zorunda kalmıştır. Ticari araç ithalatının da durmuş olmasına rağmen talep yetersizliği nedeniyle yüksek stoklar oluşmuştur. Bu süre zarfında hükümetimiz otomotiv sektörüne destek olmak amacıyla kademeli olarak üçer aylık iki dönem için ÖTV indirimi uygulamıştır. Bu uygulama nispi olarak yüksek ÖTV oranları nedeniyle binek otomobili sektörüne son derece olumlu canlandırıcı etki yapmıştır. O kadar ki binek otomobili pazarı uygulama sonunda geçen yıla nazaran artış göstermiştir. Hafif ticari araçlarda da otomobildeki kadar olmasa da belirli bir canlanma olmuştur. Bu son derece sevindiricidir.
Ancak bu uygulamadan ÖTV oranları %1 ile %4 arasında değişen Otobüs ve kamyon / çekiciden oluşan ağır ticari araçlar sektörü aynı oranda yararlanamamıştır. Otobüsteki %1 ve kamyondaki %3 ÖTV indirimi talebi canlandırmaktan çok uzak kalmıştır. Bu durum ticari araçların tamamlayıcısı durumunda olan treyler ve üst yapı sektörü için de geçerlidir. Ağıt ticari araçlardaki bu dezavantajın giderilmesi için KDV indirimi , hurda teşviğinin etkinliğinin arttırılması gibi önerilerimiz ise kamu otoritelerinden olumlu yanıt alamamıştır. Maalesef ülkemizde hala otomotiv denilince otomobil anlaşılmakta , ticari araçlar hak ettiği dikkati çekememektedir. İşte tam bu noktada Comvex gibi ticari araç fuarlarının kamuoyunda bu olgunun değiştirilmesi yönünde önemli bir işlevi olduğu kanaatindeyim.
Tekrar pazara dönersek . Bildiğiniz gibi ekonomik kriz ülkemizde Ekim ayında başlamış , kasım ve aralık aylarında derinleşmişti. Üzerinden tam bir yıl geçmiş olmasına rağmen 2009 kasım ayı ağır ticari araç satışları yaklaşık 1.100 adetle geçen yılın kasım ayının %41 altında kalmıştır . Aynı trendi aralık ayı için de şimdiden söylemek kehanet olmayacaktır. Bu trend gerekli önlemlerle kırılmazsa önümüzdeki yıl aynı zorluklarla geçmeye adaydır. Düzenlenmekte olan bu fuar , üreticisi , ithalatçısı ve yan sanayicisi ile sektördeki firmalarımızın bu trendi kırmak için fedakarca attıkları bir adımdır. Bu adımın kamu otoritesi tarafından alınacak makro tedbirlerle de desteklenmesi gerekmektedir.”
Üretimdeki daralma had safhada
Taşıt Araçları Yan Sanayi Derneği'nin (TAYSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Burhanoğlu: “Bu fuar zorda olan sektörün fuarı, bu fuarın adını aslında 'Zorex' diye değiştirmek gerektiğini düşünüyorum. Üretim rakamlarına baktığınızda küçük kamyonda bugüne kadar toplam 472 araç ürettik ve %93 daralma var. Büyük kamyon pazarında 5697 araç ürettik, % 77 daralma var. Midibüste 1877 adet ürettik, pazarı % 80 oranında daraldı. Bu rakamlar, kriz öncesinde 1 aydaki üretim rakamlarımızı neredeyse 1 ayda gerçekleştirdiğimizi gözler önüne seriyor. Türkiye lmek için ticari araç üretim merkezi ve kriz dönemini çok hasar almadan atlatabilmek için teşviklerle ilgili hükümetten gerekli taleplerde bulunduk. Çeşitli öneriler getirdik. Bugün itibariyle önümüzde teşvikle ilgili her hangi bir çalışma olmadığını görüyoruz. Bu fuar hem ticari aracın önemini göstermesi açısından çok değerli bir yanı var. Belki hükümetin göremediğini biz firmalar görüp pazarı bir şekilde canlandıracağız.
Otomobil pazarında rakamlar değer anlamında yüksek olsa da, sayısal anlamda çoğunlukta en fazla yan sanayinin ve KOBİ'lerin çalıştığı kısım ticari araçlar bölümüdür. Onların krizden etkilenmesi çok fazla. Çok sayıda olan ve ticari araç endüstrimizin temelini oluşturan yan sanayicimize de sahip çıkmalıyız. Bugün fuarda 50'nin üzerinde yan sanayicimiz bulunuyor.”
Otomotiv sanayi her şeye rağmen umut taşıyor
Otomotiv Sanayi Derneği'nin (OSD) Yönetim Kurulu Başkanı Turgay: “Krizin etkileriyle ihracatımız önemli oranda geriledi. 2008 yılında 910 bin araç ihracat ettik. Bu hedeflerimizin oldukça altında bir rakamdı. Sanayi toplamında 25 milyar dolarında ihracat gerçekleşti. Sonuçta her şeye rağmen, ticari araç üretiminin çok önemli oranda düşmesine rağmen otomotiv sanayi, Türkiye sıralamasında 1. sırada yer alıyor. Tüm sektörler arasında elde ettiğimiz pay %20'dir, dünya genelinde iş hacminin azalmasına rağmen ihracat alanında tüm çalışan ve patronların gayretleri neticesinde ihracat alanında ülkemize katkımız büyüktür. 5 sene sonrası için 2 milyon üretim, 1,5 milyon ihracat, 50 milyar dolarlık ihracat geliri ve 600 bin istihdam hedefi koyduk. Bu hedefe ulaşmak üzere yoğun ve hedef odaklı çalışmalarımız kararlılıkla devam ediyor. Küresel krizin tüm olumsuzluklarına rağmen, üreticiler bu fuara katılarak otomotiv sanayinin küresel rekabet gücüne olan inançlarını bir kez daha gösterdi. Gerek hükümetin destekleri, gerek sendikaların ve şirketlerin fedakarlıklarıyla istihdam kaybı yüzde 15'te kaldı. Bu sayede genel müdüründen, işçisine kadar kalifiye elemanımızı korumayı başardık. Bu nitelikli güç bizim için önemli bir rekabet avantajı. 2010 yılının ikinci yarısından itibaren dünya ekonomisinde kötümser düşünceler dağılacak, gittikçe talep artacak, elimizde tuttuğumuz bu ekiple artan talepleri karşılayacağız.”
Katılımcılar ve sergilenen ürünler
Fuara 10 ülkeden 78 firma ve firma temsilciliği katıldı. Malezya'dan 19, İsrail'den 3, Mısır'dan 41 ve Bulgaristan'dan 67 kişi fuarda konuk olarak yer aldı. Fuar katılımcıları arasında: Allison Transmissions, Anadolu Isuzu, Bortek Bor Teknolojileri, Chery, DAF Trucks, Farplas Oto Yedek Parçaları, Fertan Otomotiv, Fibrosan, Ford Otomotiv, Galipoğlu Hidromas, İsotlar Grup, Kozanoğlu Kozmaksan, Omsan Lojistik, Otokar, PTO Murat Makine, Tırsan Treyler, Tulga Beşinci Teker Makine, TÜMOP Tümtaş Opetaş Otomotiv Sanayi, Yalçın Dorse Damper yer alıyor.
Fuarda ;otobüs, midibüs, minibüs gibi yolcu taşımacılığında kullanılan araçlar, kamyon, römork ve yarı römorklar gibi ağır ticari araçlar, üstyapıları, kamyonet, panel van, minivan gibi hafif ticari araçlar, römork ve kamyonlar için üstyapı, aks üretimi, şanzıman üretimi; ısıtma ve soğutma sistemleri, fren sistemleri, haberleşme sistemleri, motor yakıt ve yağları, koruyucu yağlar, akümülatörler, lastikler, servis ekipmanları, yedek parça ve araç aksesuarları sergileniyor.
