Türkiye’nin birçok ilinde altyapısı tamamlanan organize sanayi bölgeleri, gelişen iletişim ve ulaşım ağı ve son teşvik kararnamesi ile yatırımcılar için erişkin bir aşamaya ulaştı. Büyüme ve gelişmesini belirli bir aşamaya getirmiş, kabına, hatta büyük kentlere sığamaz olan sektörler ve işletmeler için Anadolu’nun her yerinde yeni olanaklar oluştu.
Organize sanayi bölgeleri ve teşvik sistemi, ekonominin bütününe önemli bir hızlanma ve büyüme imkanı sunabilir. Otomotiv ve ulaştırma sektörü için de yeni gelişme alanı oluşabilir. Ancak organize sanayi bölgelerine temel hammadde üretecek, rekabet gücü sağlayacak demir-çelik, petro-kimya, cam sanayi gibi sektörlerin de eşgüdüm içinde gelişmesi gerekir. En azından demir-çelik alanında mevcut tesis ve teknoloji yenilenmeli, ihtiyaç duyulan kalitede ve yeni teknolojili malzemeler üretilebilmelidir.
Organize sanayi bölgelerinin ve teşvik sisteminin bu kapsamda sağlıklı biçimde gelişip yerleşmesi, otomotiv ve taşıma sektörü için yeni ufuklar açarken, inşaat sektörünü de üretim ve ekonominin temel belirleyicisi olmaktan çıkarıp, yeni alternatiflerin önünü açacaktır.
Türkiye’nin elinin daha güçlü olduğu bir gelişme alanı olan ticari araçlara yönelik doğrudan destek içermeyen yeni teşvik paketinin kısa ve orta dönemde de otomotiv ve taşıma sektörüne üç önemli etkisi olacağı kanaatindeyiz.
Birincisi; otomotiv veya ticari araç yatırımı ufukta görünmese de, bu sanayi ile birlikte çalışan yan sanayiler için yeni imkanlar oluşması, kalite ve tedarik süreçlerini geliştirecektir. İkincisi; test ve rüzgar tüneli gibi alanlara teşvik gelmesi, gerek yerli gerek yabancı imkanlarla olsun, Türkiye’de otomotiv ve savunma sanayinde teknolojik bir gelişme sağlayacaktır.
Üçüncüsü; motor üretiminin teşvik ediliyor olması. Motor derken, aktarma organları üretimi neden teşvik edilmiyor sorusu akla geliyor!
Bu arada otomotivde sadece büyük, küresel üreticilerin yatırımlarının teşvik edildiğini vurgulamakta fayda var. 100 bin adet kapasiteli otomotiv yatırımı yapana veya kapasite artırımına gidene ithalatta kolaylıklar sağlanıyor.
Diğer taraftan organize sanayi bölgelerindeki üretim için yapılacak taşımalar ile buralarda üretilen ürünlerin taşınmasının önemli bir hareket yaratacağı beklenebilir.
Teşvik paketinden demiryolu ve denizyolu ulaşımı doğrudan yararlanabiliyor olsa bile, uzman organize sanayi bölgeleri gelişene kadar, her ne kadar karayoluna teşvik verilmemiş olsa da, karayolu taşımacıları ve ticari taşıt sektörü için önemli bir hacim oluşacaktır. Organize sanayi bölgelerinin oluşturacağı taşıma hacmi; ağır sanayinde deniz ve demiryolu, imalat ve makina sektöründe karayolu ile taşınacaktır.
Yeni teşvik düzeninin önümüzdeki dönem üretim ve taşıma ile ticari taşıt kullanım, alım ve satımını nasıl etkileyeceğini, bu pencereden bakarak değerlendirmekte fayda var.
